هزار جریب بزرگ یا منطقه جبل النور(قسمت اول)
💠بسم الله الرحمن الرحیم💠
✅ قسمت اول✅
هزار جریب بزرگ یا منطقه جبل النور
هزار جریب بزرگ که شامل :دودانگه چهاردانگه ،هزار جریب نکا، بخش یانه سر یا هزار جریب بهشهر و هزار جریب گلوگاه و قسمتی از هزارجریب که جزئی از بخش مرکزی بهشهر می باشد را تشکیل می دهد.
هزار جریب بزرگ در ادوار گذشته دارای حکومت بوده که نمونه ای از آن حکومت سید جلیل القدر میرعمادالدین موسوی هزار جریبی می باشد که بر این منطقه ی بزرگ که از غرب به سواد کوه از جنوب به شهرهای سمنان و دامغان و شاهرود و از شرق نیز به منطقه ی شاه کوه گرگان و از شمال نیز با منطقه ی جلگه ای و دشت مازندران از گرگان تا قائمشهر همجوار بوده است
سید میر عماد در زمان حمله ی امیر تیمور گورکانی به منطقه ی مازندران و کل ایران با تدبیر و درایت خود منطقه ی هزارجریب را از لشکر کشی و قتل و غارت در در امان نگه داشت و حکومت خود را در این منطقه حفظ نمود
یکی از فرزندانش به نام سید حسن را در اختیار امیر تیمور قرار داد که در فتح شام او را همراهی نمود.
بعد از فوت میر عماد، سید حسن به عنوان جانشین پدر روانه ی هزار جریب شد و فرزندش ملک سید حسین را در اختیار امیر تیمور قرار داد که با او در لشکرکشی ها همکاری می نمود.
ملک سید حسین نیز محل حکومت خود را #روستای_متکازین یا #قلعه_پیترو قرار داد.این روستا که از نظر سوق الجیشی(جغرافیای نظامی) به عنوان منطقه ی کوهستانی که اطراف آن پوشیده از جنگل های انبوه و قابل دسترسی نبودن، به راحتی و آسان این منطقه و این روستا را به عنوان #مرکز_حکومت خود انتخاب نمود
و در اینجا نیز به دست عوامل حکومت تازه تاسیس صفوی به درجه ی رفیع #شهادت رسید و مزارش نیز در این روستا موجود می باشد.
هزار جریب بزرگ یا منطقه ی جبل النور #طبق_اسناد و #شواهد_تاریخی همیشه تحت نفوذ حاکمان بومی و محلی اداره می شد.
به علت کوهستانی و صعب العبور بودن از دسترس حکومت مرکزی در امان بوده است.
در اواخر دوره ی قاجار و اوایل حکومت پهلوی هزار جریب بزرگ به دو منطقه ی هزار جریب ساری به مرکزیت کیاسر دشت و هزار جریب بهشهر به مرکزیت یانه سر تقسیم گردید
که هزار جریب بهشهر ١۴٨روستا را در بر میگرفت. هزار جریب بهشهر نیز در اختیار #خوانین_منطقه قرار گرفت و به سه منطقه بین آنها تقسیم گردید
هزار جریب #یخکشی به مرکزیت روستای یخکش، روستاهای اوارد پچت پارم شیخ محله پجیم زلت محمد اباد رودبار ولم چالکده شیرداری غریب محله گالش محله پرکلا سمچول سورک واودین محسن اباد ازرک کفکور کارکم
و هزار جریب #شهریاری به مرکزیت روستای یانه سر شامل روستاهای عبداللهی بادله دره ارضت بارکلا لتکومه دههی ویوا کلکت چینی پارچ اغوز دره مصیب محله همچان وزوار نیالا رمدان گرنام بیشه بنه کیاسر بندسر کفترگار ونوشید استارم فته کش سفیدچاه اندرات الارز الارز بوم پارسا پیته نو،
هزار جریب #هزارجریبی نیز به مرکزیت روستای سرخ گریوه شامل روستاهای کلیا گت چشمه سنگکروج پابند علی اباد درویش اباد بنده بن تجرخیل لن کهنه کوم برفام در مزار لیمونده بادابسر زارم زروم چناربن زارم رود برما ولدیمه فریمک زنگت پایین زنگت بالا نوده کلا لترگاز پایین لترگاز بالا حسین اباد عیدین کوا غلامی کوا دره افتلت سنگ دره پارچ ساق محله کرد محله لمرد برما جوربند جیربند یارسم اهنگرکلا لوجنده ولو اپچین لایی پاسند شیرکلا سیدخل ملا خیل زیارت کلا لایی روبار ولام ده چماز ده آکرد کچب محله
بعنوان منطقه ی هزارجریبی تقسیم گردیده بود که این مناطق تحت حکومت خوانین بوده است.
خوانین هزارجریبی در سرخگریوه
خوانین شهریاری در یانه سر
و خوانین یخکشی در یخکش
اداره میشد.
در این بین بعضی از روستاها به عنوان #خورده_مالک و مستقل عمل می نمودند روستاهای مثل روستای متکازین که بر اساس پیشینه ی تاریخی خود بعنوان روستای خورده مالک تحت قیمومیت هیچ خانی قرار نداشته اند و باج و خراج و مالیات پرداخت نمی کردند و معاف بودند که اسناد آن نیز موجود است ولی آن روستاهایی که در اختیار خوانین قرار داشتند مالک هیچ یک از اموال خود نبودند. تمام مال جان و ناموس آنها در اختیار خوانین و مباشرین و کدخدایان آنها در روستاها قرار داشتند این خوانین هیچ گونه امکانات رفاهی را در اختیار مردم قرار نمی دادند فقط از آنها کار و بهره کشی میکردند این روند تقریبا تا قبل از انقلاب عظیم و شکوه مند اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره)ادامه داشت.
#ادامه_دارد...